Celem doradztwa zawodowego nie jest wyłącznie pomoc w wyborze szkoły ponadpodstawowej, profilu czy kierunku studiów. To przede wszystkim proces towarzyszenia młodemu człowiekowi w poznawaniu siebie – swoich mocnych stron, zainteresowań, wartości i aspiracji – oraz w zrozumieniu, jak te elementy mogą łączyć się z rzeczywistością rynku pracy. Dobrze zaplanowane działania doradcze pomagają uczniom nie tylko określić potencjalne kierunki rozwoju, lecz także uczą samodzielności, planowania i podejmowania decyzji.

Doradztwo zawodowe w szkole podstawowej – odkrywanie zainteresowań i talentów

Na etapie szkoły podstawowej doradztwo zawodowe powinno mieć charakter inspirujący i odkrywczy. To czas, w którym dzieci zaczynają dostrzegać różnorodność świata zawodów i uświadamiają sobie, że praca ma ogromne znaczenie dla funkcjonowania społeczeństwa. Warto, aby zajęcia na tym etapie kształcenia były prowadzone w sposób angażujący i bliski doświadczeniom uczniów.

Zajęcia mogą przybierać formę rozmowy o marzeniach zawodowych, tworzenia plakatów lub prezentacji przedstawiających wymarzoną pracę. Wspólne rozmowy o tym, dlaczego dany zawód wydaje się ciekawy – czy chodzi o możliwość pomagania innym, odkrywania, tworzenia nowych rzeczy, czy pracy z technologią – rozwijają wyobraźnię i uczą autorefleksji. Ciekawym sposobem jest też organizowanie spotkań z przedstawicielami lokalnych społeczności. Niezwykle cennym wsparciem mogą być rodzice naszych uczniów, którzy reprezentują różne profesje i środowiska pracy. Mogą oni w ciekawy sposób opowiedzieć dzieciom o swojej pracy – o tym, czym się zajmują, jakie umiejętności są potrzebne w ich zawodzie i co sprawia im w niej satysfakcję.

Takie spotkania pomagają uczniom zrozumieć, jak różnorodny jest świat zawodów i że każda praca ma swoją wartość i znaczenie. Dzieci często reagują na takie spotkania z bardzo dużym entuzjazmem i zadają zaskakująco trafne pytania, a przy okazji uczą się szacunku dla różnorodnych ścieżek zawodowych. Bardzo zachęcam do takiej formy współpracy!

Dobrym pomysłem dla klas I–IV, a nawet starszych, jest zorganizowanie w szkole „Tygodnia zawodów”, podczas którego uczniowie wcielają się w różne role – lekarza, strażaka, kucharza, architekta czy artystę. W tym czasie mogą przygotować stroje, krótkie wystąpienia, a nawet zaaranżować „minimiasteczko zawodów”. Tego rodzaju działania rozwijają wyobraźnię, budują poczucie sprawczości i uczą szacunku dla różnych profesji.

W pracy doradczej w klasach V–VIII szkoły podstawowej dobrze sprawdzają się proste testy i gry edukacyjne pomagające odkrywać predyspozycje i zainteresowania. Dzieci mogą rozwiązywać krótkie quizy lub korzystać z narzędzi takich jak „Mapa Karier”, która w bardzo przystępny sposób przedstawia świat zawodów poprzez opisy, animacje i przykłady. Warto również wykorzystywać filmy edukacyjne i materiały multimedialne poświęcone tematyce zawodowej. Najważniejsze, aby każde działanie budziło ciekawość i dawało uczniom poczucie, że odkrywają coś o sobie i o świecie.