WYDANIE wrzesień–październik | 11 (5) 2025

Co zrobić, aby każdy uczeń i nauczyciel poczuł się w szkole ważny i doceniony?
Są takie miejsca, które na długo zostają w pamięci. Nie dlatego, że były idealne, ale dlatego, że ktoś nas w nich dostrzegł. Ktoś się uśmiechnął, zapytał: „Jak się czujesz?”, powiedział: „Dobrze, że jesteś”. Szkoła może być właśnie takim miejscem. Nie musi być instytucją, której głównym celem jest realizowanie planu, kontrolowanie i ocenianie. Może być przestrzenią, gdzie dziecko – a także nauczyciel – czuje się po prostu ważny.
Marzena Kędra
Szkoła jako miejsce, w którym jesteś widziany
Zanim pojawią się strategie, reformy i działania systemowe, konieczne jest uznanie najbardziej podstawowej potrzeby: potrzeby bycia widzianym. To pragnienie nie jest zarezerwowane tylko dla dzieci. Dotyczy również nauczycieli, którzy zbyt często są traktowani jak tryby w machinie systemu edukacyjnego. Pragnienie bycia ważnym, zauważonym, potraktowanym z szacunkiem i uwagą – to uniwersalna potrzeba człowieka.
Dzieci przychodzą do szkoły z całym spektrum emocji i doświadczeń. Niektóre z nich trudno nazwać. Często nie potrafią wyrazić, co je boli, czego się obawiają, z czym sobie nie radzą. A jednak to właśnie te niewidoczne procesy wewnętrzne wpływają na ich zachowanie. Milczenie, bunt, pozorne lenistwo – to często sygnały, że dziecko nie czuje się bezpiecznie lub że jego potrzeby są pomijane.
Jak powiedział jeden z uczniów:
Najbardziej lubię w szkole to, że ktoś mnie codziennie wita po imieniu. Wtedy wiem, że jestem tu naprawdę.
Ta pozornie drobna czynność – powitanie dziecka po imieniu – jest znakiem, że ktoś je widzi. To nie wymaga specjalnego programu. Wymaga obecności. Uważności. I wewnętrznej decyzji, że człowiek w szkole jest ważniejszy niż procedura.
Relacja to fundament szkoły. W relacji rodzi się zaufanie, a z zaufania – rozwój. Nauczyciel, który zaczyna dzień od spojrzenia uczniowi w oczy i krótkiego „jak się masz?”, daje mu sygnał: jesteś widziany. Takie powitanie może zmienić cały dzień. Czasami wystarczy jedno zdanie, by złagodzić napięcie, a nawet uratować relację. I nie tylko uczeń potrzebuje takiego gestu. Nauczyciel również. W szkole, która dba o wszystkich, powitanie staje się rytuałem: wspólnym, codziennym znakiem troski.
Ten artykuł jest dostępny dla prenumeratorów
Jeżeli masz prenumeratę
Zaloguj sięJeśli nie masz prenumeraty wybierz odpowiedni dla Ciebie wariant i zamów, aby mieć dostęp do artykułów i strefy online.
Kup prenumeratęPobierz materiały uzupełniające:


Lista zasad pracy
Karta wspierająca tworzenie wspólnych zasad współpracy i dobrej atmosfery w klasie.
Czytaj więcej →O autorze

Marzena Kędra
Dyrektorka Publicznej Szkoły Podstawowej Cogito w Poznaniu, Nauczyciel Roku 2012, Dyrektor Roku 2010, Honorowy Profesor Oświaty. Pedagożka, autorka licznych książek, artykułów, innowacji pedagogicznych oraz programów nauczania, w których twórczo łączy założenia pedagogiki Celestyna Freineta z wyzwaniami i potrzebami współczesnej szkoły.
Inicjatorka i organizatorka wielu konferencji ogólnopolskich i międzynarodowych poświęconych edukacji nowoczesnej i humanistycznej. Ekspertka współpracująca m.in. z Ministerstwem Edukacji Narodowej oraz wieloma organizacjami pozarządowymi. Wieloletnia Przewodnicząca Krajowego Zespołu Koordynacyjnego Polskiego Stowarzyszenia Animatorów Pedagogiki C. Freineta. Liderka projektu „Wielkopolska szkoła ćwiczeń Cogito”, promotorka idei szkoły myślącej i działającej.
Uhonorowana tytułem „Ambasadora innowacyjnych idei i praktyk pedagogicznych”, nieustannie inspiruje środowiska edukacyjne do tworzenia przestrzeni, w której uczniowie i nauczyciele rozwijają się w atmosferze szacunku, współpracy i twórczości. W 2024 roku wyróżniona w prestiżowym konkursie Nagroda Korczaka – za konsekwentne wdrażanie wartości pedagogiki Janusza Korczaka we współczesnej szkole.