Wrzesień to dla wychowawców czas wyjątkowy – pachnące jeszcze wakacjami powietrze miesza się z zapachem nowych zeszytów i świeżo wyremontowanych sal lekcyjnych. To moment, w którym spotykamy naszych uczniów pełnych różnorodnych emocji: radości, ekscytacji, ale też niepewności i obaw przed nowym rokiem. Jak o tych emocjach rozmawiać? Jak pomóc uczniom opowiedzieć o swoich przeżyciach po wakacjach i jednocześnie dać przestrzeń tym, którzy wolą zachować swoje wspomnienia tylko dla siebie? W tym numerze znajdziecie mnóstwo wskazówek na ten temat.

Podpowiadamy także, jak budować kodeks klasowy – nie jako zbiór zakazów, lecz wspólną umowę, która będzie owocem współpracy i poczucia sprawczości uczniów. Dzielimy się twórczymi sposobami na bliższe poznanie, które zamieniają pierwsze lekcje w okazję do zabawy, odkrywania i budowania więzi. Znajdziecie tu również patenty na udany start lekcji – takie, które od pierwszej minuty angażują, budzą ciekawość i sprawiają, że sala wypełnia się dobrą energią.

Piszemy też o tym, jak rozbudzić kreatywność i twórczość w klasach 1–3, jak dbać, by każdy uczeń i nauczyciel czuł się w szkole ważny i doceniony, a także o sztuce porozumienia z rodzicami, która bywa nie lada wyzwaniem. Dobre relacje z rodzicami w szkole to fundament skutecznej pracy wychowawczej i dydaktycznej. Nauczyciel, nawet najbardziej zaangażowany, nie jest w stanie w pełni wspierać ucznia bez współpracy z jego najbliższym otoczeniem. Rodzina i szkoła to dwa środowiska, które kształtują dziecko – kiedy działają w zgodzie, uczeń otrzymuje spójne sygnały, jasne granice i poczucie bezpieczeństwa.

Zwracamy uwagę na rolę przestrzeni w klasie, jej wpływ na atmosferę i współpracę. Przestrzeń klasy, w której uczą się dzieci, to coś znacznie więcej niż tylko cztery ściany i ustawione w rzędach ławki. To środowisko, które realnie wpływa na samopoczucie, motywację i sposób uczenia się uczniów. Warto pamiętać, że dziecko spędza w szkolnej sali ogromną część swojego dnia – dlatego to, jak ta przestrzeń wygląda i jak jest zorganizowana ma kluczowe znaczenie dla rozwoju ucznia.

Przeczytacie też o wsparciu uczniów w spektrum autyzmu, co jest niezwykle ważne, ponieważ jego potrzeby edukacyjne, emocjonalne i społeczne często różnią się od potrzeb rówieśników. Bez świadomego i uważnego wsparcia szkoła może stać się dla niego miejscem stresującym, zamiast sprzyjać rozwojowi i budowaniu poczucia bezpieczeństwa.

Na koniec – praktyczne wskazówki: jak dokumentować pracę wychowawcy, aby nie utonąć w papierach, lecz uporządkować obowiązki i ułatwić sobie życie. Rola wychowawcy jako przewodnika polega na tym, że to on pomaga uczniom odnaleźć się w szkolnej i życiowej rzeczywistości. Nie daje gotowych odpowiedzi, ale wskazuje kierunki, uczy dokonywania wyborów, budowania relacji i radzenia sobie z emocjami. Wychowawca przewodnik to ktoś, kto towarzyszy, wspiera i inspiruje, a jednocześnie stawia granice i pokazuje, jak ważne są wartości. Dzięki temu uczniowie czują, że mają obok siebie dorosłego, na którym mogą polegać – nie tylko jako nauczycielu, ale też jako mądrym towarzyszu drogi. Wychowawca to nie tylko nauczyciel – to ktoś, kto buduje wspólnotę od pierwszego dnia września.

Życzę Państwu wielu radości i spokoju w nowym roku szkolnym,

Anna Konarzewska

Redaktorka prowadząca